User Profile

Szybka lekturka, niesamowite, jak udało się z tego wykręcić film fabularny.

Książka otwierająca czytelnikowi oczy na temat, który wydaje się doskonale znany. Przedstawia południowoafrykański apartheid oczami człowieka ze środka - białego człowieka. Prezentowane historie są wstrząsające, a jednocześnie banalne, co jeszcze wzmacnia brutalność przedstawianych sytuacji. Trudno zdecydować, czy biali i czarni nienawidzą się, bo się nie znają i nie próbują poznać, czy też strach przed wzajemnym poznaniem budzi nienawiść. Minusem jest to, że książka zaczyna się obiecująco jako rodzaj syntezy całej sytuacji, ale po kilkudziesięciu stronach zmienia się raczej w kronikę kryminalną - przedstawia wydarzenia, które co prawda wynikają z polityki i segregacji rasowej, ale są zwykłymi (?) przestępstwami, które w takim ujęciu tracą trochę na doniosłości. Z drobiazgów - irytowało mnie wtrącane przez autora od czasu do czasu "you see", które w moim odczuciu było trywializujące.

Co do samej książki, wstrząsająca, choć od pewnego momentu natłok brutalnych informacji znieczula. Mimo tematu jest napisana w bardzo przystępny sposób, łyknąłem ją w jeden dzień. Wiedziałem, że Bereza to było czyste zło, ale jednak poznanie większej liczby faktów, osobistych relacji pozwala wyrobić sobie bardziej precyzyjną opinię. Najbardziej zaskoczył mnie stopień umoczenia Piłsudskiego w tę sprawę i wyłaniający się z książki jego negatywny obraz, szczególnie po przewrocie majowym. Książka jest też kolejnym dowodem na to, że Polska to nie był cudowny kraj, który miał pecha i został skrzywdzony przez Niemców i Rosjan, a Polacy to w swej masie dobrzy ludzie z nielicznymi "zepsutymi jabłkami" - byliśmy tacy sami, jak inne narody, tylko słabsi. Mam też wrażenie, że mimo naszej historii nic się nie zmieniło, w odpowiednich warunkach zachowalibyśmy się tak jak wtedy.

Mam zbyt małą wiedzę ścisłą, aby w pełni docenić tego typu książki. Jest tutaj tak dużo odwołań matematycznych, fizycznych czy astronomicznych, że momentami mogę tylko kiwać głową jak ten koleś z mema przywołanego w tytule recenzji. Do tego liczne odwołania do kultury i codzienności chińskiej, która jest dla mnie mocno odległa, a przypuszczam, że w tekście znajdują się wtręty, których bez znajomości Chin nie da się zrozumieć. Ostatnia sprawa - być może to kwestia pokrętnej drogi przekładu, z chińskiego na angielski, a potem na polski - to styl, który jest dość suchy i mało wciągający. Mimo tego wszystkiego przeczytałem całość, w miarę mi się podobało, zacząłem kolejny tom. Nie bardzo natomiast wróżę powodzenie ekranizacji Netfliksa - przeniesienie światów przedstawionych w powieści będzie trudnym zadaniem.

Sporo absurdu, jakaś fabuła, z której w sumie niewiele wynika, z początku irytujące powtórzenia (które znikają w dalszej części książki). W sumie to nawet trudno mi coś sensownego napisać, żadnego głębszego wrażenia to na mnie nie wywarło. Rozumiem, rok 1968, snujące się gdzieś pobocznie wątki mienia pożydowskiego, emigracja, poważne sprawy… No ale nie ruszyło mnie. Nie podobają mi się książki mieszające dwie perspektywy jednego bohatera, najpierw pierwsza osoba, potem trzecia. Takie pomieszanie z poplątaniem w oparach marihuany. Mariusz Szczygieł zmierzyłby mnie zapewne teraz wyniosłym spojrzeniem.

Wierzę, że są lepsze czeskie książki... albo nie dorosłem do takiego pisania.