User Profile

Mi aĉetis la bitlibron de ĉi tiu romano en 2016 sed ial mi forlasis ĝin post kelkaj paĝoj. Mi ne scias kial ĉar rekomencinte ĝin nun mi sufiĉe ĝuis la legadon.

La rakonto pensigis min pri la Netfliks-a serio You. En ambaŭ rakontoj la ĉefrolulo estas aĉulo laŭ siaj agoj, sed la rakonto estas de lia vidpunkto kaj ni estas en lia kapo do ĉio fariĝas pli malklara. La ĉefroluloj ripete senkulpigas sin kaj ni lernas pri iliaj historioj kaj infanaĝoj kaj preskaŭ komencas kunsenti kun ili.

Ŝajne estas la stilo de Sten Johansson ke li pentras tre malhelan mondon, kaj ĉi tiu romano kongruas kun tiu stilo. Ĉi-foje la rakonto estas prezentita laŭ memoraĵoj de la ĉefrolulo kvazaŭ pluraj etaj noveloj, kaj la ordo estas miksita, kio bone aldonas al la nuba etoso en kiu nenio estas certa.

Do, mi rekomendas la libron, sed nun mi pensas ke mi bezonas legi ion pli ĝojan por forigi la malhelajn nubojn de la mondo de Skabio.

Ĉi tiu libro ne estas tia kian mi kutime legus. Per la titolo kaj la priskribo ĝi iel ŝajnas tre enua, kvazaŭ ĝi estus dramo pri la milito kaj spionado. Mi tamen aĉetis ĝin post mia bona sperto kun aliaj tradukoj en esperanto eldonitaj de la EAB. Fine la milito estas nur tre fora fono por la rakonto kaj ĝi ĉefe temas pri plenkreskuliĝo kaj la naiveco de la infanaĝo. La romano estas verkita kvazaŭ ĝi estus detektiva romano en kiu ni devas diveni la misterojn, sed ĝi estas rakontita de la vidpunkto de infano (aŭ almenaŭ de la rememoro de tiu vidpunkto fare de la maljuniĝinta infano) kaj tiel la mistero estas tuta alia por li. La mistero tial estas ne tro malfacile antaŭvidebla por la plenkreskaj legantoj. Anstataŭe, la intereso de la intrigo estas pli homa kaj emocia kun iom da humuro. La stilo de la verkado plaĉis al mi kaj mi legis ĝin rapide sen voli paŭzi.

La traduko ŝajnas tre bona laŭ mia malsperta takso. Mi glate legis ĝin sen tro ofte devi rigardi la vortaron. Mi tamen trovis ke estas kelkaj propraj gramatikaĵoj, ekzemple estas ia evitemo de la prepozicio “je”, kiun anstataŭas “ĉe”, eĉ kiam temas pri tempo aŭ fojo. Estas multe da “da” kiuj ne temas pri kvanto kaj ankaŭ ofte mankas akordigo de la akuzativo post “kiel”. Sed tio ne ĝenis la legadon.

Mi tuj aĉetis la bitlibran version de ĉi tiu romano post la parolo de Sten Johansson dum la Literatura Maratono de Bobelarto. Mi voris la libron dum la sekvaj tagoj.

Same kiel la ĉefrolulo, mi estas eksterlandano loĝanta en Francio. 55 jaroj poste, oni ankoraŭ multe parolas pri la manifestacioj de majo 1968 do estis tre interese por mi lerni pli pri ili. Estis tre bone vidi ilin de la vidpunkto de normala homo kun la kunteksto de lia vivo en la socio de la epoko. La libro ne hezitas kritiki la klasismon, seksismon, rasismon kaj eĉ la kulturon de seksperforto en Francio kaj kiel tio rekte malfaciligas la vivojn de la roluloj en la rakonto. Bedaŭrinde oni konstatas ke Francio nur malmulte progresis ekde tiu epoko kaj tiuj problemoj ankoraŭ estas aktualaj hodiaŭ.

Krom la ĉefrolulo, la aliaj personoj en la rakonto ĉefe temas pli la virinoj kun kiuj la ĉefrolulo rilatas kaj amrilatas. Kvankam estas multe da seksumado en la libro, mi trovis ke la aŭtoro sukcese evitis fari tro da “vira rigardo” (male gaze), kaj la virinoj havas plenajn personecojn kun propraj opinioj. Ili ofte moketas la ĉefrolulon pro lia nekompreno kaj naiveco. Mi tamen trovis ke io ĝenis min pri la protagonisto. Li estas kvazaŭ tro perfekta. Kiam la virinoj ĉirkaŭ li havas problemojn, li iel tre kviete scias ekzakte kion fari kaj diri por savi ilin, kaj ili ne kontraŭas lian ĉioscian konsilemon. Li mem iel neniam bezonas helpon.

Mi volonte legus sekvon de la rakonto. La libro lasas multe da neresponditaj demandoj pri la okazaĵoj. Estus interese legi respondan rakonton de Ingrid aŭ sekvon faritan de la vidpunkto de Dani.

Mi neniam aŭdis pri Lem aŭ Solaris antaŭ ol mi legis pri la esperanta traduko en Libera Folio. Ĉar mi kutime ŝatas sciencfikcion kaj estas bone vidi belaspektajn librojn en esperanto, mi senhezite mendis ĝin.

Kiel multaj sciencfikciaĵoj, la rakonto estas pli filozofa ol scienca. Ĝi celas pensigi nin pri ni mem kiel homoj, kion ĝi tre sukcese faras. Ŝajnas al mi ke la romano estas pli kiel portreto de tiu mondo ol rakonto, ĉar la intrigo ne multe evoluas kaj anstataŭe estas pluraj ĉapitroj kun tre detalaj priskriboj de la fizikaj fenomenoj de la planedo kaj la historio de la fikcia scienco de “solaristiko”. Mi tamen trovis ke mankas io por ke mi plene ĝuu la romanon kaj mi preferus pli da rakontado. La teksto vekas multe da scivolemo pri kelkaj aferoj, ekzemple pri la sekretoj de la aliaj sciencistoj kiuj kaŝas ion kaj rifuzas malfermi pordojn por montri. La libro ŝajne finiĝas iom abrupte, sen malkaŝi la misterojn kiujn ĝi kreis. Sed eble tio estas ĝuste la celo kaj la libro estas kvazaŭ komento pri la vaneco de la homa scivolemo.

Frapis min ankaŭ ke la libro estas klare de sia epoko kiam temas pri la sola virina rolulo en la rakonto. Ŝi estas unudimensia, interesiĝas nur pri la kuirlibro en la vasta scienca biblioteko kaj ial oni ofte mencias ŝiajn mampintojn kaj ke ŝi lavas la telerojn. Neniu konsideras demandi al ŝi ŝian opinion pri la okazaĵoj sur la planedo. Nu, eble vi diros ke estas kialo por tio ĉar ŝi estas iom “speciala” pro kialo kiun mi ne malkaŝas por ne fuŝi la rakonton, sed mi ne certas.

La traduko verŝajne estas tre bona. Mi tamen devas konfesi ke mi devis ĉiam havi vortaron apud mi dum la legado por bone kompreni ĝin. Nu, eble mi simple ne havas sufiĉe bonan vortscion, sed ankaŭ la libro estas plenplena je sciencaj fakvortoj kiujn mi ofte ne komprenis eĉ kiam mi serĉis tradukon en mia denaska lingvo. Aliflanke la tradukinto ne faciligis la komprenon ĉar li senhezite uzis la “mavan” lingvon, kun vortoj kiel “aperta” kaj “descendi”. Ankaŭ estas pluraj esprimoj en latino kiujn mi certas ke aliaj tradukistoj adaptus al esperanto. Mi supozas ke la tasko de tradukado al esperanto estas tre malfacila, ĉar unuflanke oni volas konservi la guston de la originala teksto, sed aliflanke la plimulto de la legantaro estas nedenaskaj parolantoj de la lingvo, kaj ne tre utilas libro kiun la parolantoj de la lingvo ne komprenas.

Mi unue legis ĉi tiun libron en la angla antaŭ longe kaj tre ĝojis kiam mi vidis, ke aperis esperanta traduko. Relegante ĝin en esperanto mi konstatis ke mi multe forgesis pri la intrigo do la traduko estis kvazaŭ freŝa libro por mi. Mi ŝategas la rakonton. Ĝi estas tre ĉarma kaj estas tre interese vidi la mondon tra la okuloj de homo kun nekutima percepto de siaj ĉirkaŭaĵoj. En kutima libro, oni plej ofte kunsentas kun la ĉefrolulo, sed en ĉi tiu libro mi havas la impreson ke mi pli kunsentis kun la aliuloj kun kiuj li interagis, ĉar ili komprenas detalojn kiujn li maltrafas kiam li rakontas okazaĵojn al ili, kaj ni kiel legantoj povas ankaŭ antaŭvidi la intrigon same kiel liaj najbaroj.

La traduko estas bonega. La tradukinto elektis esperantigi eĉ la varmarkojn kaj la nomojn de lokoj en Britujo, kio donas la impreson esti en paralela universo post la fina venko. Mi trovis ke kiam mi alkutumiĝis al tio ĝi faris la legadon pli plaĉa kaj glata. Impresis min la sukcesa esperantigo (aŭ anstataŭigo?) de vortludaj ŝercoj. Je unu momento la ĉefrolulo parolas pri tio, ke se oni faras kalkulon pri la literoj de nomoj de kelkaj homoj en la rakonto la sumo estas primo. La tradukinto lerte elturniĝis por elekti esperantigitajn nomojn de tiuj homoj por ke la kalkulo daŭre funkciu, eĉ per la esperanta alfabeto.

Mi ankaŭ rekomendus la esperantan tradukon se oni serĉas ion ne tro malfacilan por legi, ĉar la rakonto temas pri ĉiutagaj aferoj, kaj la rakontanto havas nekutiman kvazaŭ pli logikan manieron paroli, kio faras la libron pli facile komprenebla kompare al tradukoj de aliaj libroj.

I enjoyed reading this book. It starts off almost as like a detective novel but the intrigue soon dissolves into the background and in the end it is more like a portrait of a possible dystopian future without much of a story. Despite being published in 1966, it successfully predicts the problems we have now of running out of resources. However it blames this squarely on over-population rather than over-consumption and reads like a manifesto for increased access to birth control as the solution. I think this is what dates the book a little because I get the impression that we now have quite good access to birth control and education about that, at least where I live, yet we are still heading towards the catastrophic future predicted in the book. In a way the dystopia in the story seems almost reassuring viewed from a modern perspective where we are fed stories of catastrophic climate change and the extinction of the human race. At least in the book they somehow manage to get together and distribute enough food and water rations to everyone like a sort of socialism instead of just having an all out war and survival of the fittest to get access to the resources. Overall it’s a good book that is still relevant but doesn’t go far enough for a modern viewpoint.