Reviews and Comments

Lektura wyczerpująca, zarówno ze względu na ilość zawartych w niej najdrobniejszych szczegółów dotyczących życia Nobla, jak i wysiłek wymagany do przebrnięcia przez lekturę. Z ciekawszych rzeczy: nie wiedziałem, że rodzina Nobla miała aż tak bliskie związki z carską Rosją (przez długi czas tam mieszkali, jedna z gałęzi wyniosła się dopiero po Rewolucji Październikowej).

Z początku myślałem, że będzie to takie samo rozczarowanie, jak "Wieszanie" Rymkiewicza - rozkręca sie powoli, mnogość detali, nazwisk i wydarzeń. Potem wciąga coraz bardziej. Ciekawa, fabularyzowana biografia króla.

Nie przebrnąłem przez całość, odpadłem trochę za połową. O książce słyszałem wiele razy, tytuł znam od lat, spodziewałem się czegoś bardziej wciągającego, bardziej fascynującego. Tymczasem to taki zbiór anegdotek, które nie wiadomo o czym opowiadają, nie wiadomo co chcą przekazać. Brakuje w tym spójności, krótkie zapisy czy historyjki przeplatają dłuższe fragmenty analityczno-teoretyczne. Zaczynając lekturę, obawiałem się, że nie przebrnę emocjonalnie, że przedstawione historie będą zbyt angażujące. Nic z tych rzeczy. Jak zwykle w przypadku literatury obcojęzycznej zastanawiam się, w jakim stopniu to efekt pracy tłumacza.

Książka niewątpliwie świetnie przygotowana i udokumentowana, ale niestety wbrew zachęcie na stronie wydawcy ("To żywa historia Wawelu, która wciąga jak kryminał!") jest przeraźliwie nudna. Dobrze czyta się początek o czasach prehistorycznych i wczesnopiastowskich, późniejsze drobiazgowe opisy, gdzie zmieniono parapet albo dodano zdobienie, zainteresują zapewne jedynie hardkorowych pasjonatów architektury. Nie pomaga też obszerność dzieła - wg serwisu lubimyczytac to 512 stron. Z ciekawostek - jeszcze do XVII wieku Polacy mówili Wąwel, nie Wawel. :-) Poza tym w głowie utkwili mi żołnierze kościuszkowscy ()? wchodzący przez wąskie kanały ściekowe, żeby odbić zamek z rąk zaborców, nienawiść Bony do Elżbiety Habsburżanki, to, że większość budynków na Wawelu jest względnie nowych, jeden został wręcz wybudowany przez hitlerowców.

Szybka lekturka, niesamowite, jak udało się z tego wykręcić film fabularny.

Książka otwierająca czytelnikowi oczy na temat, który wydaje się doskonale znany. Przedstawia południowoafrykański apartheid oczami człowieka ze środka - białego człowieka. Prezentowane historie są wstrząsające, a jednocześnie banalne, co jeszcze wzmacnia brutalność przedstawianych sytuacji. Trudno zdecydować, czy biali i czarni nienawidzą się, bo się nie znają i nie próbują poznać, czy też strach przed wzajemnym poznaniem budzi nienawiść. Minusem jest to, że książka zaczyna się obiecująco jako rodzaj syntezy całej sytuacji, ale po kilkudziesięciu stronach zmienia się raczej w kronikę kryminalną - przedstawia wydarzenia, które co prawda wynikają z polityki i segregacji rasowej, ale są zwykłymi (?) przestępstwami, które w takim ujęciu tracą trochę na doniosłości. Z drobiazgów - irytowało mnie wtrącane przez autora od czasu do czasu "you see", które w moim odczuciu było trywializujące.

Co do samej książki, wstrząsająca, choć od pewnego momentu natłok brutalnych informacji znieczula. Mimo tematu jest napisana w bardzo przystępny sposób, łyknąłem ją w jeden dzień. Wiedziałem, że Bereza to było czyste zło, ale jednak poznanie większej liczby faktów, osobistych relacji pozwala wyrobić sobie bardziej precyzyjną opinię. Najbardziej zaskoczył mnie stopień umoczenia Piłsudskiego w tę sprawę i wyłaniający się z książki jego negatywny obraz, szczególnie po przewrocie majowym. Książka jest też kolejnym dowodem na to, że Polska to nie był cudowny kraj, który miał pecha i został skrzywdzony przez Niemców i Rosjan, a Polacy to w swej masie dobrzy ludzie z nielicznymi "zepsutymi jabłkami" - byliśmy tacy sami, jak inne narody, tylko słabsi. Mam też wrażenie, że mimo naszej historii nic się nie zmieniło, w odpowiednich warunkach zachowalibyśmy się tak jak wtedy.

Mam zbyt małą wiedzę ścisłą, aby w pełni docenić tego typu książki. Jest tutaj tak dużo odwołań matematycznych, fizycznych czy astronomicznych, że momentami mogę tylko kiwać głową jak ten koleś z mema przywołanego w tytule recenzji. Do tego liczne odwołania do kultury i codzienności chińskiej, która jest dla mnie mocno odległa, a przypuszczam, że w tekście znajdują się wtręty, których bez znajomości Chin nie da się zrozumieć. Ostatnia sprawa - być może to kwestia pokrętnej drogi przekładu, z chińskiego na angielski, a potem na polski - to styl, który jest dość suchy i mało wciągający. Mimo tego wszystkiego przeczytałem całość, w miarę mi się podobało, zacząłem kolejny tom. Nie bardzo natomiast wróżę powodzenie ekranizacji Netfliksa - przeniesienie światów przedstawionych w powieści będzie trudnym zadaniem.

Sporo absurdu, jakaś fabuła, z której w sumie niewiele wynika, z początku irytujące powtórzenia (które znikają w dalszej części książki). W sumie to nawet trudno mi coś sensownego napisać, żadnego głębszego wrażenia to na mnie nie wywarło. Rozumiem, rok 1968, snujące się gdzieś pobocznie wątki mienia pożydowskiego, emigracja, poważne sprawy… No ale nie ruszyło mnie. Nie podobają mi się książki mieszające dwie perspektywy jednego bohatera, najpierw pierwsza osoba, potem trzecia. Takie pomieszanie z poplątaniem w oparach marihuany. Mariusz Szczygieł zmierzyłby mnie zapewne teraz wyniosłym spojrzeniem.

Wierzę, że są lepsze czeskie książki... albo nie dorosłem do takiego pisania.

Koło Tolkiena to nawet nie stało. Brak rozmachu, brak złożoności przedstawianego świata, brak bohaterów, z którymi można by współczuć. Mocno trąci amerykańską pulp literature. Parę fajnych rzeczy jest – przywoływanie zmarłych, aliterowane wiersze – ale to za mało, żeby lektura zapadała w pamięć, nie mówiąc już o dorównaniu temu, co zrobił Tolkien (a takie opinie spotykałem, czytając o tej książce). Autor ślizga się po powierzchni konceptów, które wrzuca do fabuły - tu jakaś przypadkowa wzmianka o faunie z Grecji, tam Odyn odbierający matce dziecko z kazirodczego związku (jeśli się nie wie, że autor napisał kolejną część czy części, to nie wiadomo, po co ta scena jest - to tylko dopełnienie wcześniejszej przepowiedni, które nie gra żadnej roli w fabule tej konkretnej książki). Powieść do zapomnienia.

Dobrze się czyta, chociaż intrygi stają się coraz bardziej cienkie i wydumane (Kim Dzong Un starający się zdestabilizować Wielką Brytanię za pomocą dokumentu stworzonego kilkadziesiąt lat wcześniej przez MI5 - chociaż doceniam ironię, że dokument oryginalnie dotyczył destabilizacji państw pozostających w zależności kolonialnej od Imperium). Dość pretensjonalne są też "opisy przyrody" - personifikacja budzącego się dnia i zapadającego zmierzchu. Idealna letnia lektura, trochę mniej humoru niż w poprzednich częściach, ale fajnie. Uwaga do całości - porównania z Johnem Le Carre mocno przesadzone, Herron nie może się zdecydować, czy pisze na poważnie, czy komediowo, ale ostatecznie to drugie podejście bierze górę, więc choćby w tym aspekcie oddala się od autora "Nocnego recepcjonisty".

Bardzo słaba rzecz, przebrnąłem przez jedną trzecią pierwszego tomu, zmęczywszy się okrutnie. Powolny snuj napędzany okazjonalnie śluzem nieuzasadnionych fabularnie stosunków płciowych (zresztą nie wiem, czy jest tu jakaś spójna fabuła), nie wiadomo, czy autor zmierza do jakiegoś celu, czy też miał po prostu dużo wolnego i z nudów stukał w klawiaturę (albo smerał piórem, nie znam techniki pracy Nienackiego). Szkoda czasu. #BookWyrm #RamblingReaders #PoPolsku